Didim Ticaret Odası Basın Toplantısı İle Pandemi Sürecinde Yaptıklarını Anlattı

Didim Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyeleri Denizbank Müdürü Hasancan Turan ile birlikte Basına Bilgilendirme Toplantısı Yaptı. Telekonferans ile gerçekleşen toplantıya Başkan Hilmi Erbaş basın mensuplarını selamlayarak başladı.

Erbaş, Dünyada yaşayan yedi buçuk milyar insanın böyle bir salgınla ilk kez karşılaştığını hatırlatarak “bu durum bütün iş yapma biçimlerini, hayatımızı, perspektifimizi değiştirdi” dedi.

Bu dönemde meclis ve yönetim kurulu toplantıları gibi süreç içerisindeki ilk basın toplantısını da telekonferans yöntemi ile yapmak zorunda kaldıklarını belirtti. En kısa zamanda pandemi krizinin bitmesini dileyerek yüz yüze bir araya gelme temennisinde bulundu. “Başta Ülkemiz olmak üzere tüm İslam Âleminin mübarek ramazan ayını kutluyorum” dedi.  

Erbaş; “Pandemi sürecinin başından itibaren büyük bir gayret sarf eden; sağlık çalışanları, kolluk kuvvetleri, kamu görevlileri, bankacılar ve emek veren tüm kişilere kurumum adına teşekkür ediyorum” dedi.  

Başkan Erbaş, basın toplantısına kovid19 salgını hakkında değerlendirmelerle başlamak istediğini sonrasında da önümüzdeki dönemde dünyayı nelerin beklediği öngörülerinde bulunacaklarını sonrasında da Odanın bu süreçte neler yaptığını, atılan adımları ifade edeceklerini söyledi.

Erbaş sözlerini şöyle sürdürdü; Bu salgının 1918-1919 yıllarından bu tarafa görülen ve dünyada şuan yaşayan hemen hemen kimsenin yaşamadığı bir salgın olduğunu ve tüm dünyanın buna hazırlıksız yakalandığını ifade etti. “Uluslararası işbirliği örgütleri ve iktisadi sistemin yetersiz kaldığını gördük. Bu salgın ile tabii ki insanlık tecrübeler geliştirecek. Süreç olumlu-olumsuz gelişmelere gebe. Savaşlarda ve krizlerde olduğu gibi kovid19 da iş yapma biçimlerimizi, ticaretimizi, uluslararası işbirliği teşkilatlarının yapılarını etkileme potansiyeli taşıyor. Özellikle uluslararası yardımlaşmanın yeterli olmadığı gördük. Maalesef sağlık sistemlerinin birçok ülkede yetersiz olduğunu gördük. Özellikle ifade etmek gerekir ki Türkiye iktisadi olarak 2018-2019 sıkıntılarının içerisinde olmakla beraber sağlık sisteminin işleyişi ve sağlık çalışanlarının yoğun çabası ile batı Avrupa ve Amerika kadar etkilenmeden süreci geçirecek”

“Dünyada uluslararası örgütlerin işbirliğini daha iyi hale getirmeye ihtiyacı var. İktisadi sistemin paylaşım adaletini ve sosyal adaleti sağlayıcı bir yapı kazanmaya ihtiyacı var. Önümüzdeki dönemde dünyanın yedi buçuk milyar insanın ve diğer tüm canlıların ortak yaşam alanı olduğunu hatırlamaya, insanlığı ilgilendiren konularda ortak politika geliştirmeye ihtiyacımız var. Umut edelim ki bu pandemi dünyada olumlu gelişmelere netice versin. Şüphesiz ki bu gelişmeleri devletler, kurumlar ve sivil toplumun atacağı adımlar belirleyecek.

Bu krizde gördük ki maalesef ülkemizde de insanların temel ihtiyaçları olan maskeden başlamak üzere kolonya, dezenfektan, temizlik maddeleri gibi birçok üründe yeni marjlar ortaya çıktı. Temel ahlak değerlerinin sorgulanmasına ilişkin bir durumu insanlığın önüne koydu. Tüm insanlar hayatları ile ilgili bir mücadele verirken bir taraftan da ticari bir fırsatçılık ile karşı karşıya kaldık. Yine sağlık araç gereçleri alanında ülkelerin, başka ülkelerin mallarına el koyduğunu gördük. Uluslararası sistem yetersiz kaldı, iyi sınav veremedi. Önümüzdeki dönemde Kovid19 salgınının geçmesi ve hepimizin normal hayatına dönmesi noktasında umudumuzu canlı tutmaya ihtiyacımız var. Bu konuda kamu otoritesinin aldığı kararlar, bilim kurulu üyelerinin yönlendirmeleri sosyal mesafe ve izolasyondan başlamak üzere kurallara riayet etmeye ihtiyacımız var. Bu toplantıyı bu şartlarda yapma sebebimiz de bu.

Önümüzdeki dönemde tarımdan teknolojiye, uzaktan çalışma gibi iş yapma biçimlerine kadar birçok değişiklik olacak. Bizi ilgilendiren en temel değişiklik turizm sektöründe olacak. 2020 yılı döneminde maalesef seyahat acentelerimiz, konaklama tesislerimiz, yeme içme ve eğlence mekânlarımız, ulaştırma alanında çalışan firmalarımız maalesef bu seneyi zor geçirecekler. Para kazanma değil ayakta kalma ile ilgili bir süreç olacak.

Bu süreçte Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile sürekli bir görüş alışverişi içerisinde olduk. Birçok konuda; nefes kedisi, sosyal yardımlar, işe devam kredisi, KGF kaynaklı krediler, kısa çalışma ödeneği gibi birçok konu odalarımız tarafından Birliğimize iletilmiş, Bakanlıklarca yapılan çalışmalar ile hükümetimiz adımlar atmıştır. Sürecin başından bu tarafa çabamız, üyelerimizin hangi alanlarda zorluklarla karşılaşacağı yönünde öngörüleri Birliğimizle paylaşmak ve ilgili kurumlarda dile getirilmesini sağlamak oldu. Bir takım adımlar o çerçevede atıldı. Odalarımızın talep ettiği adımların % 86,6’sı Hükümetimiz tarafından hayata geçirildi. Yeni taleplerde iletilmeye devam ediyor.  Üyelerimizden gelen konuları aktarmaya devam ediyoruz.

Bu hafta başında üç kamu bankamızın müdürü ile KGF destekli krediler hakkında bir görüşme gerçekleştirdik. İlçemizde 100 – 110 milyon hacminde bir kredinin kullanıldığı ve kredi kullanımını devam ettiğini görüyoruz. İyi bir kredi hacmi oluşmuş durumda. 6 ay ödemesiz 36 ay vadeli 110 milyon civarında kredi işletmelerimizce kullanmış durumda. Yine 800 civarında küçük esnafa Halkbank üzerinden yaklaşık 20 milyon kadar kredi kullandırılmış durumda. Halkbank aracılığı ile ticaret odalarına bağlı şahıs işletmelerine de 25 bin lira kredi ve 25 bin limitli paraf kart üzerinden bir kredilendirme imkânı da açılmış durumda. Bu krediye başvuru yapabilecek bin yüz civarında şahıs işletmesi üyemiz var. Talepler internet üzerinden gerçekleştiriliyor. Bugün sabah Halkbank Müdürümüzle görüştüm. Hızlı bir şekilde talepleri karşılamak için çalışıyorlar. Bu finans desteğinin sağlanmasında özellikle üç Kamu Bankası yöneticilerimize, özellikle ilçe müdürlerimiz ve çalışanlarına teşekkür etmek istiyorum. Büyük bir gayretle hafta sonu da dahil olmak üzere mesai yapıyorlar.

Denizbank Genel Müdürlüğü ve Şube Müdürlüğüne de Nefes Kredisinden dolayı teşekkür ediyoruz. Nefes kredimiz 27 Nisan itibari ile başladı. TOBB, KGF ve Denizbank Genel Müdürlüğü 365 Oda Borsanın görüşlerini alarak Nefes Kredisi Uygulamasını başlatmış durumda. Nefes kredisi, krediye erişimde zorluk çeken küçük işletmelerimizin yararlanması gereken bir kredi. Büyüklüğü Odalarımızın yarattığı imkânla alakalı. Daha önce göreve geldiğimiz 2018 yılı içerisinde meclis üyelerimizin katkısı ile 300 bin lira borç sağlayarak 4 buçuk milyonluk bir kredi desteği verilmesini sağlamıştık. Şimdi de Odamızın tüm imkanlarını zorlayarak 500 bin liralık bir kaynak yaratarak ve Denizbank’ta 2021 yılı sonuna kadar bloke ederek 10 katı kadar bir krediyi Denizbank şubemiz üyelerimize kullandıracaklar. Kredinin hangi üyemize kullandırılacağı noktasında Odamızın referans olması söz konusu değil, zaten bu krediden 50.000TL miktarla 100 üyemiz yararlanacak. Banka Müdürümüz Hasan Bey’den de rica ediyorum. Gerçekten kredi erişimi olmayan insanlarımıza yardımcı olalım. Başka kredi kullanma imkanı olan firmalar bundan yararlanmasınlar. Biz Yönetim Kurulu ve Meclisimizdeki arkadaşlarımız prensip kararı alarak bu krediye başvuruda bulunmayacağız. Toplam kullandırılacak kredi miktarı 5 milyon lira. 2021 Ocak ayından başlamak üzere 12 taksitle ödenecek. Bu yıl içinde herhangi bir ödeme söz konusu olmayacak” dedi.

Erbaş, kovid19 salgınının bir an önce bitmesi temennisinde bulunarak “İnşallah bir ilaç, bir aşı geliştirilsin, biz de bu durumdan çıkalım. Tekrar bu toplantıya katıldığınız için çok teşekkür ediyorum, nefes kredimizin sıkıntıda olan üyelerimizin derdine derman olmasını temenni ediyorum” diyerek sözü Denizbank Şube Müdürü Hasancan Turan’a bıraktı. 

Denizbank Şube Müdürü Hasancan Turan teşekkür ederek başladığı konuşmasında kredi kullanımı için firmaların cirosunun 3 milyondan fazla olmaması gerektiğini, Didim’de her firmaya en fazla 50 bin lira kredi verileceğini, grup firmalarından en fazla bir firmaya kredi kullandırılacağını belirtti. toplam 100 firmaya 50’şer bin lira nefes kredisinden kullandırılabileceğini söyleyerek, başvuru sayısına bakıldığında kısa sürede kullanımın tamamlanacağı öngörüsünde bulundu. Üç milyon üzeri ciroya sahip firmaların nefes kredisi kullanamayacağını vurguladı. “Kredi inşallah işletmelere can suyu olacaktır” diyerek, Özellikle ödemesinin 2021 yılında başlaması önemli bir avantaj olduğunu vurguladı.

Soru üzerine bir konuya da açıklık getiren Turan, Kredi kullanımında SGK ve vergi borcu yoktur kâğıdı istemediklerini fakat kişinin vergi veya SGK borcu sebebi ile hesabına haciz gelmişse işlem yapılamadığını söyledi. KGF’nin şahıs şirketlerinde kredi onaylandığında bir kefil istediğini de ifade ederek, Şirketlerde ise ortaklı yapı sebebi ile buna gerek duyulmadığını sözlerine ekledi.

Daha önce hiçbir banka ile çalışmamış kişilerin kredi alıp alamadığı ile ilgili soru üzerine Nefes Kredisinde kredilendirme sürecinin bankaların genel kredilendirme süreci ile aynı olduğunu belirtti. Bu güne kadar kredi kartı ve kredi hiç kullanmamış bir başvuru geldiğini, onun için de Genel Müdürlükten onay beklediklerini, başvuruyu reddetmediklerini sözlerine ekledi. 

Tekrar söz alan Başkan Erbaş, Ramazan yardımlarını her yıl yapılan miktardan yüzde elli artırarak 1000 aileye ulaştırdıklarını, salgını dikkate alarak dağıtımı ramazan öncesinde tamamladıklarını söyledi. Yardım paketlerinin yarısını Didim Kaymakamlığına teslim etmek sureti ile Vefa Sosyal Destek Grubu üzerinden gerçekleştirdiklerini, diğer yarısının dağıtımını da Meclis Üyeleri vasıtası ile yaptıklarını ifade etti.

Erbaş yaptıkları diğer çalışmaları da şöyle sıraladı; “Maalesef maskeye ulaşım noktasında zorluklar var, henüz durum çözülemedi. Üyelerimizin parayla maske satın alma imkânı olmadığı için gerekli kurumlarla görüşerek bir maske dağıtım süreci başlattık ve devam ediyor. Her üyemize 10 adet maskeyi teslim ediyoruz. Önümüzdeki dönemde talebe göre bu çalışmaları devam ettireceğiz. Sosyal yardımlaşma amacıyla Oda aracımızı bir çalışanımızla birlikte Kaymakamlığımızda görevlendirdik. Ayrıca bir araç kiralayarak, hem Odamız aracını hem de ilave bir aracı Kaymakamlığa tahsis ettik. Bu aşamada odamızın imkânlarını sonuna kadar kullanıyoruz. Atılacak bütün adımlar kurumların imkân ve kabiliyetleri ölçüsünde. Odamız da bu aşamada imkanlarının tamamını seferber etti ve etmeye de devam ediyor” dedi.

Didim Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Hikmet Atilla söz alarak katılımcıları selamladı. Turizm Sektörünün ciddi bir krizde olduğunu, bunun bir sebebinin de tüm dünyadaki hükümetler olduğunu ifade etti. Tüm dünyada Uçak firmalarının yurt içi ve yurt dışı seferlerinin başlama tarihlerinin sürekli ertelendiğini vurguladı. Alman Seyahat Birliği Yurt Dışı komisyonunda üye olduğunu hatırlatarak süreç içerisinde üç kez video konferans ile bir araya geldiklerini, onların da bu durumdan şikâyetçi olduklarını söyledi. Almanya’nın yurt dışı seyahat uyarısının 15 Hazirana kadar uzatıldığını belirterek diğer ülkelerden de aynı şekilde uyarılar geldiğini sözlerine ekledi. Seyahat acentelerinin rezervasyonlarının kapalı olduğunu, yapılan rezervasyonların da gerçekleşemediğinin altını çizdi. Siyasilerin belirsizliği bitirmesi, kesin bir tarih açıklaması gerektiğini vurguladı. Tüm dünyada turizm hareketliliğinin bitmiş durumda olduğunu, siyasetçilerin bunun önünü açması gerektiğini söyledi. DRV yurt dışı komisyon üyeleri olarak bir araya gelerek hükümetlere tavsiye niteliğinde kararlar aldıklarını ifade etti.

Hükümetlerin bilim kurullarının tavsiyeleri ile bu kararları aldığını, normale dönüş olsa bile tüketicinin bu koşullarda tatile çıkıp çıkmayacağı konusundaki bir soru üzerine Atilla, yakın zamanı kastetmediğini ifade ederek, mayıs ayı ve Ramazan Bayramını da içine alan dönemde otellerin açılmasının öngörülmediğini söyledi. Avrupa birliği bakanlarının geçtiğimiz günlerde toplandığını ve yurt içinde tatillerin yapılması tavsiyesinde bulunduğunu hatırlatarak belirsizlik yüzünden eylül – ekim aylarında tatil yapmayı planlayan insanların da rezervasyon yapamadığını vurguladı. Almanya’nın 15 Hazirana kadar yurt dışı uçuş yasağı koyduğunu ama sonrasında da ne olacağının bilinmediği için rezervasyon yapamadıklarını söyledi.

Başkan Hilmi Erbaş, birkaç sektör dışında tüm sektörlerin krizden etkilenmiş olduğunu, hiç birinin birbirinden bağımsız olmadığını ama ilk sıralarda etkilenen sektörlerin; turizm, ulaştırma, yeme içme, eğlence sektörünü olduğunu ifade ederek bu sektörlerde iyileşmenin diğerlerinden daha yavaş olacağını söyledi. İnsanların salgın korkusunu aşması gerektiği bunun için bir ilacın ve aşının bulunması gerektiğinin altını çizdi. Tüm sektörlerle birlikte turizmde de yeni modeller gelişeceğini bu değişimlerin akşamdan sabaha olmasının ve tesislerin, kurumların buna hemen ayak uydurmasının mümkün olmadığı ifade etti.

Turizmin geleceği ve nereye evrileceği noktasında akademisyenlerin öngörülerde bulunduğunu, ilçemizin hava kalitesi ile ilgili avantajının araştırmalarla raporlandığı, bu konuda Odanın bir öngörüde bulunup bulunmadığı, bir çalışma yapıp yapmadığı ile ilgili soruya Başkan Erbaş, Didim’in sağlık turizmi ile ilgili avantaj sağlayacak parametrelere sahip olduğunun altını çizerek “bizlerde Ticaret Odası olarak daha önce ifade ettiğimiz şeylerin, örneğin her şey dahil sistemden butik sisteme geçmenin, gastronomiyi ön plana çıkarmanın, daha küçük otellerde, daha yüksek gelir gurubuna hitap etme ve çevreyi koruma yönünde bir takım adımlar atmanın önem kazandığını görüyoruz. Didim’in imajı açısından bütünsel bir çalışma yapmaya ihtiyacımız var. Daha önce çalıştığımız, konuştuğumuz, raporladığımız konularla kovid19 salgınında ifade edilen konular örtüştü. Didim turizminin çıkış yolu için kurumsal olarak ifade ettiğimiz görüşlerimiz ve raporlarımızda bugün ifade ettiğimiz hususlar var” dedi.

Başkan Yardımcı Hikmet Atilla da Kültür ve Turizm Bakanlığının hazırladığı plana göre konaklama tesisleri, restoran ve taşımacılıkta yarı kapasite ile çalışma öngörüldüğünü, konaklama tesislerinde de boşaltılan odanın bir süre boş bekletilmesi ve havalandırılması gibi kurallar planlandığını söyledi. Halihazırda büyük tesislerde oda kahvaltı şeklinde tatil yaptırmanın mümkün olmadığını ama bundan sonra her şey dahil konseptinin bölgesel olarak uygulanabileceğini söyledi. “Bu tip tesislerin ağırlıklı olduğu Antalya bölgesinde her şey dahil sistem çalışırken Egede farklı konseptler olabilir. Küçük oteller yapılabilir. Zaten Bakanlığın da bu yönde çalışması vardı. Bu süreç düzeldikten sonra yeniden Bakanla görüşmemiz gerekecektir. Yeni yatırımların ne olacağı ile ilgili konuşulması gerekecektir” dedi.

Başkan Erbaş aynı soru için cevaben “Kovid krizinin oluşturduğu sıkıntıları değerlendirerek önümüzdeki döneme ilişkin bir politika geliştirmeye ihtiyaç var.  Daha önceki çalışmalarımızla birleştirerek önümüzdeki döneme ilişkin çalışmalıyız. Kesinlikle doğru söylüyorsunuz. Dünyanın salgın sonrasında hangi yöne evrileceği konusunda öngörüler olmakla beraber bunların hepsi öngörüden ibaret. Net bir şey söylememize imkân yok. Ama bu salgının tüm sektörlerde az veya çok etkisi olacağını ifade ediyoruz” diyerek sözlerine ekleme yaptı.

Bir başka katılımcı Yerel basına verilen desteğe rağmen son olarak önemli günlerde Basın İlan Kurumu aracılığı le ilan verilmediğini hatırlatarak sebebini sordu.

Başkan Erbaş Yerel basın konusunda bakış açılarının belli olduğunu, imkânları kısıtlı olan yerel gazetelere destek olmaya çalıştıkları söyledi. kovid19 salgını ile bütün imkanlarımızı üyelere aktarma noktasında bir adım attık diyen Erbaş, nefes kredisi için 500 bin liranın blokeye konduğunu ve Üye aidatlarının da ötelendiğini hatırlatarak, küçük küçük birçok harcama kaleminde kısıtlamaya gittiklerini söyledi. Sosyal yardımlaşma gibi bazı kalemlerde de artış sağladıklarını ifade etti.

65 yaş üzeri engeline takılan üye sayısı ve e-ticaret altyapısı hakkında üyelere katkı sağlanabilecek çalışmaları olup olmadığı hakkındaki soruya Hikmet Atilla; bu durumla ilgili öncelikle paket servis hizmeti veren üyelerin sosyal medyada paylaşıldığını, e ticaret altyapısı için hukuki ve teknik konularda araştırma aşamasında olduklarını söyledi.

Didim’de Kovid19 vaka sayıları ve açılmak üzere olan turizm tesisleri sayısı sorusu üzerine Erbaş vaka sayılarını bildiklerini belirterek “bunu bizim açıklamamız doğru değil. İlçemizde vakalar var ama ölümlü vaka yok. 30 Büyükşehir arasında iyi durumda olan dört-beş ilden biri olduğumuzu söyleyebiliriz” dedi.

Turizm yatırımı olarak da yeni yatırım olarak bir tesis olduğunu, yenileme yatırımı yapan turizmcilerin de bulunduğunu ifade etti. “Bir de başlayacak olan yatırımlarımız var. Başlayacak olanlarla ilgili bu süreçte bir temasımız olmadı. Bayramdan sonra da temasımız olacak bu yılsonu itibari ile Ela ve Barut grubunun yatırıma başlayacağına dair bilgi vardı. Ama şimdi bu gelişmeden sonra bu yatırımı ertelerler mi bilgi sahibi değilim. Bakan beyle görüştüğümüzde son tahsis uzatmasını yaptıklarını söyledi” dedi. Bu sezon başladığında Akbük’teki tesis ve yenileme yatırımları yapan tesislerin de misafir almaya başlayacağını öngördüklerini söyledi.

Hikmet Atilla da Kültür ve Turizm Bakanlığının yeni bir sertifikasyon çalışması olduğu belirterek “Bakanlık kendi sayfasında şartlarını yayınlayacak. Tesislerimiz de bu koşulları uygulayacak” dedi.

Başkan Erbaş tekrar katılımları için gazetecilere teşekkür etti. Sağlıklı günlerde görüşme dilekleri ile toplantıyı kapattı. Toplantıya Ticaret Odası Başkanı Hilmi Erbaş, Başkan Yardımcıları Hikmet Atilla ve Ebubekir Apaydın Yönetim Kurulu Üyeleri Burhan Teke, İsmet Kartal ve Figen Cevrem Gürsoy, Denizbank Didim Şube Müdürü Hasancan Turan ile gazeteciler katıldı.