TABİP ODASI : ÜNİVERSİTE HASTANELERİ BORÇ BATAĞINDA

Aydın Tabip Odası yayımladığı açıklama ile Ülkemizde Üniversite Hastaneleri Borç Batağında dedi.

Aydın Tabip Odasının yaptığı açıklama şöyle;

Ülkemiz sağlık sistemi içinde yer alan  Üniversite hastaneleri en ileri düzeyde sağlık hizmeti veren sağlık kuruluşlarıdır. Eğitim ve araştırma yapma fonksiyonları, geleceğin hekim ve uzman hekimlerine uygulama merkezi olma rolleri önemlerini daha da arttırmaktadır.

Türkiye’de sağlığa bütçeden %6–7  pay verilmektedir. Bu payın ise sadece %10-12’si üniversite hastanelerine gitmektedir. Son 7-8 yılda  Sağlık Bakanlığı hastanelerinin sağlık harcamalarından aldığı pay 5, özel hastanelerin 8, üniversite hastanelerinin payı ise 3 kat artmıştır.. Üstelik bu dönemde üniversite hastanelerine müracaat eden ve yatan hasta sayısı diğer hastanelerden daha fazla olmuştur.

Üniversite hastanelerinde çalışan personelin önemli bir kısmı eğitim veren veya alan personeldir.Bu hastanelerin ana amacının eğitim, verilmekte olan sağlık hizmetinde bu kapsamda verildiği düşünülürse, üretilen işin ne kadar büyük ve karşılığında alınan bedelin   ise ne kadar yetersiz olduğu daha iyi anlaşılacaktır.  

Üniversite hastaneleri mali açıdan devasa kuruluşlardır. Eğitimden de sorumlu olmaları, devletin sağlık hizmetlerini yaygınlaştırmayı, kalite ve ulaşılabilirliği arttırmayı hedef gösterirken  üniversitelere destek olmaması aksine mali açıdan çıkmaza sokması nedeni ile üniversite hastaneleri bu gün yönetim, hizmet, personel, eğitim, finansal sorunlar yüzünden adeta batma noktasına gelmişlerdir.

Üniversite hastanelerinin en acil sorunları personel ve finans sorunlarıdır.

Üniversite hastanelerinin finansal sorunlarının ana nedeni gelir gider arasında %30’u aşan eşitsizlikten kaynaklanmaktadır. Yani gelirler giderleri karşılayamamaktadır. Sağlık hizmetleri için sadece SGK kaynağı kullanılması, SGK’nın da son 7 yıldır SUT fiyatlarını güncellenmemesi nedeni ile %34 düşük fiyatlı hizmet verme durumu, fakat tıbbi malzemelerde %56  ya varan artışlar, üniversitelerin genel hastanelerden %30 daha pahalıya hizmet üretmesi, sadece üniversitelerde yapılan ve bu yüzden SUT kapsamında olmayan yani fatura edilemeyen işlemlerden dolayı %25, global bütçe nedeniyle %18 gelir kayıplarının hepsi üniversitelerde ciddi gelir azalmasına sebep olmaktadır.

Artan personel harcamaları, eğitim, yatırım, onarım,bakım ve araştırmaların döner sermayeden ödenmesi, yeni maliyet kalemlerinin ortaya çıkması, toplu mal ve hizmet alamamaktan %25 daha fazla ödeme yapılması nedeniyle döner sermaye üzerinde gider yükü fazlalığı oluşmaktadır. Üniversite hastanelerinin gelirleri azalırken giderleri son 4 yıl içinde %100 artmıştır.

Tüm bu nedenlerle üniversite hastanelerinin gelirleri giderlerinin ancak üçte ikisini karşılayabilmekte, bu hastaneler hizmet sundukça zarar eden ve borçlanan birer işletme haline gelmektedir.

Sağlık Bakanlığı Ağustos 2015 tarihinde Türkiye genelinde üniversite hastanelerinin 2.7 milyar TL borcu olduğunu açıkladı.2011 tarihinde üniversite hastanelerinin borcu 1.4 milyar TL idi. Yani son 4 yılda üniversite hastanelerinin borcu %93 artmıştır.

Aydın ADÜ Tıp Fakültesi Hastanesi'nin borcu ise 90 milyon TL civarına ulaşmıştır.

Bu borçlar nedeni ile üniversite hastanelerinde verilmekte olan hizmetler durma noktasına gelmiş,verilebilen sağlık hizmetlerin kalitesinde ciddi düşüşler yaşanmaya başlanmıştır.Üniversite hastaneleri borç ve parasızlık nedeni ile pek çok ilaç ve tıbbi malzeme tedarik etmede zorlanmaktadır.Bu hastanelerin borçlarını ödemek için 5 yıla kadar varan süre vermeleri nedeni ile üniversitelerin açtığı ilaç ve tıbbi malzeme ihalelerine firmalar girmemekte.Bunun sonucu ise acil servisler dahil pek servisin acil ilaç ve malzeme ihtiyacı karşılanamamakta,hastalara operasyon için uzun tarihler verilmekte  veya sağlık hizmeti hiç verilememekte.Devletin üniversiteleri gözden çıkarması ve desteklememesi sonucu üniversite hastaneleri sundukları hizmetleri ve personelleri azaltmaya,varsa ellerindeki varlıkları satışa çıkarmaya başlamışlardır.

 Üniversite hastaneleri yaşanan finansal problemlerin nedeni değillerdir. 

Neden sağlıkta dönüşüm ile  sağlığın ticarileşmesi, kamu ve üniversite hastanelerini finansal olarak batırarak sağlık hizmeti veremiyorlar algısı yaratmak, Sağlık Bakanlığının sağlık hizmet sunumunda tekelleşmesi, bilahare  sağlık hizmet sunumunun tamamen özel sektöre devir edilmek istenmesidir.

Aydın Tabip Odası olarak öneriyoruz;

Üniversite hastanelerinin finansal sorunları acilen giderilmelidir. Üniversite hastanelerin mevcut borçları ödenebilir olmaktan çıkmıştır. Bu borçlar silinerek üniversite hastanelerin nefes alması sağlanmalı,sağlık hizmetlerinde yaşanan mağduriyetlere dur denilmelidir.Ayrıca; SUT fiyatları derhal güncellenmeli, Üniversitelere SUT dışında üretilen işlemlere değerinde ücret uygulayabilme yetkisi verilmeli,  SGK dışı gelirler arttırılmalı,  eğitim ödeneği altında genel bütçeden en az %20 ödenek tahsis edilmeli, döner sermaye üzerindeki personel yatırım ve araştırma yükleri kaldırılmalı, üniversite hastanelerinin ücretlendirmelerinde farklılık olmalıdır.