Kemal TİMUR : Basın Olumlu Bir Olayla Çok İlgili Değil Gibi +-

AydınÖzel Gazetesi Muhabiri Sedat ÜNLÜ Kuşadası Pamuk Bakım Merkezi Müdürü Kemal TİMUR  İle Çok Özel Röportaj Gerçekleştirdi

Sedat ÜNLÜ : Kemal Bey sizi biraz tanıyalım.

Kemal TİMUR : 35 Yıllık Sosyal Hizmetler Uzmanıyım

1981 Sosyal Hizmetler Akademisi mezunuyum. 35 yıllık sosyal hizmetler uzmanıyım. 5 yıldan beridir de kuşadası’nda Pamuk bakım merkezi sorumlu müdürlüğü görevini yürütmekteyim. Daha önce de Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na bağlı Kütahya, Bursa ve Düzce illerinde yine bakanlığa bağlı kuruluşlarda görev aldım. Emekli olduktan sonra da yine aynı alanda  özel bakım merkezlerinde uzman ve sorumlu müdür olarak çalıştım.

Sedat ÜNLÜ :  Daha önce farklı illerde görev yaptınız. 5 yıldır da Kuşadası’ndasınız.  Bu uzun zaman içerisinde sosyal hizmetler alanında ne gibi değişimler oldu?

Kemal TİMUR : Daha Önce Yaşlı Engelli Çocuk Genç Bir Arada Bulunabiliyordu

Sosyal hizmetlerde hemen hemen her alanda çalıştım. Gençlerde çocuklarla ve yaşlılarla çalıştım. Bizim sosyal hizmet kuruluşlarımızda  daha önce bu tür işletmeler olmadığı için yaşlı,engelli , çocuk, genç bir arada bulunabiliyordu. Mesela huzurevlerinde alzheimer olan yaşlılar kalabiliyordu. Yetiştirme yurtlarında zihinsel engelli çocuklarımız kalabiliyordu. Daha sonra bu tür kuruluşlar açılınca  hem devlette hem de özel sektörde bu ayrımlar yapılmış oldu. Gayet de olumlu olduğunu düşünüyorum. Daha önce bu ayrımın olmaması zorluklara sebebiyet veriyordu. Bu şekilde ayrılmış olması hem hizmet kalitesini hem de o kişilere birebir götürülen hizmetin iyileşmesini sağladı.

Sedat ÜNLÜ : Pamuk yaşlı  bakım merkezinde verdiğiniz hizmetler neler?

Kemal TİMUR : 18 Yaşından Büyük Engelli Vatandaşların 24 Saat Bakımını Üstleniyoruz

İfadenizi şöyle tamamlayayım. Burası Özel Pamuk Engelli Bakım Merkezi. Sadece yaşlı değil. 18 yaşından büyük tüm engelli vatandaşların 24 saat bakımını üstleniyoruz. Kuruluşumuz 2010 yılında 150 kişilik bir kapasite ile faaliyete başladı. 2012 yılında da kapasitesini genişleterek 213 kapasiye yükseldi. Şu anda kuruluşumuzda 164 kişi kalmaktadır.

Kemal TİMUR : Kurumumuzda Ruhsal Zihinsel ve Bedensel Engelliler Bulunuyor

Kuruluşumuzda kalan engelliler ruhsal, zihinsel ve fiziksel olmak üzere üç kategoridedir.Mesela Alzheimer olmuş bir yaşlı ruhsal engelli sayılmaktadır ve ona göre bir tedavi planı vardır. 18 yaşında olup şizofreni hastası olan bir engelli yine ruhsal engelli kategorisindedir. Ona göre bir bakım ve tedavi planı vardır. Aynı şekilde mesela bir trafik kazası sonucu veya bir hastalık sonucu yatağa bağımlı hale gelmiş birisi bedensel engellilerdir. Onların bakım planı da farklı bir bakım planıdır. Tüm bunlar kuruluşumuzda özenle göz önünde tutularak engellilerimize hizmet verilmeye çalışılıyor.

Kemal TİMUR : Bütün Türkiye’ye Hizmet Veriyoruz

Hizmetlerimiz sadece Kuşadası’nı kapsamıyor. Bütün Türkiye’den engelli kabul ediyoruz. Şu anda burada kalan 164 kişiden büyük çoğunluğu Ege Bölgesi’nden. Diğer bölgelerden ise bulunduğu bölgede engelli bakım merkezi olmaması veya bizim merkezimi medya aracılığı ile görüp beğenmesi gibi durumlara binaen de gelenler olabiliyor.

Sedat ÜNLÜ : Zor bir görev üstlendiğiniz aşikar.Göreve geldiğiniz süre içerisinde neler yaptınız hangi zorluklarla karşılaştınız?

Kemal TİMUR :  Mimari Güçlükler Yaşıyoruz

Öncelikle bizim gibi Türkiye’deki tüm kuruluşlar özel bir mimariye sahip değil. Bizim özel bir mimariye sahip kuruluşlar haline gelmemiz gerekiyor. Bu nedenle mimari güçlükler yaşıyoruz. Bunu haricinde engellilerimizin bakımı konusunda  her hangi bir güçlükle karşılaşmıyoruz.

Kemal TİMUR : Bütün Personellerimiz Kalifiyedir

Bunu da şu gerekçe ile söylüyorum. Bakım elemanı dediğimiz direkt engellilerimizin bakımını gerçekleştiren elemanlarımız zaten Halk Eğitim Müdürlüklerimizin  400 saatlik engelli bakım ya da 560 saatlik yaşlı bakım sertifika programlarından sertifika aldıktan sonra  burada çalışıyor. Yani bu anlamda tüm personelimiz kalifiyedir.

Kemal TİMUR : Kurumumuzda 8 Hemşire 5 Meslek Elemanı ve 65 Bakım Elemanımız Var

Ayrıca yönetmelik gereği her 36 engelli için bir meslek elemanı bulunduruyoruz. Bu tabir içinde psikolog ve sosyal hizmet uzmanları var. Bizim de kuruluşumuzda şu anda  iki tane psikolog ve üç tane sosyal hizmet uzmanı var. Gene aynı şekilde 36 engelli için bir sağlık görevlisi bulunduruyoruz. Yani şu anda kuruluşumuzda 5 kişi de hemşiremiz var. Ayrıca saat 16’dan sonra  oluşabilecek durumlara müdahale etmek için de  3 ayrı nöbetçi hemşiremiz var. Yani toplam 8 hemşiremiz 5 meslek elemanımız ve 65 kişi de bakım elemanımız var. Bu anlamda herhangi bir güçlükle karşılaşmadık.

Kemal TİMUR : Verilen Hizmetler Toplumda Tam Olarak Bilinmiyor

Tek karşılaştığımız güçlük bu alanın henüz yeni bir alan olması, verilen hizmetlerin toplumda tam olarak bilinmemesi nedeniyle burada çalışacak elemanların az yetişiyor olması. Yani halk eğitim programlarına daha çok kişi gidip bu sertifikayı alsa bizim eleman bulmaktaki güçlüğümüz de aşılmış olur.

Kemal TİMUR : Burası Turizm Bölgesi Olduğundan Bakım Elamanlığına Rağbet Pek Yok

Bu eleman sıkıntısı her ilin kendi yapısına göre değişiyor. Burası turizm bölgesi olduğu için insanlar yaz aylarında daha çok otellerde, turistik tesislerde çalıştığı için bize pek rağbet olmuyor. Ama mesela İç Anadolu’daki insanlar açılmış olan kurslara insanlar iş bulma umuduyla veya gayesiyle daha çok ilgi gösterebiliyor. Bu şekilde bir ikilem var. Yaşlı bakım üzerine üniversiteler iki yıllık önlisans programları açmaya başladı. Bu bölümden yeni yeni mezunlar olmaya başladı. Bu anlamda daha kalifiye daha iyi eğitim almış insanlar bir kaç yıl içerisinde bu tür merkezlerde görev almaya başlayacak.

Sedat ÜNLÜ : Yaşlı bakımı üzerine önlisans programları yeni açıldı dediniz. Sizin mezun olduğunuz Sosyal Hizmetler Akademisi bölümü daha kapsamlı bir bölüm sanırım. Bu bölüm hakkında da kısca bilgi verir misiniz?

Kemal TİMUR : Sosyal Hizmet Çok Kapsamlı Bir Kavram

Sosyal hizmetin tanımını şöyle yapabiliriz: “Kendi kendine yeterli olamayan kişi, grup, aile ve toplumların kendi iç dinamiğini harekete geçirerek, oluşabilecek sorunlara çözüm bulmalarına yardımcı olmak.” İşimiz bu. Bu anlamda da çok çeşitli alanları var. Kimsesiz çocuklara daha doğrusu korunmaya muhtaç çocuklara hizmet veren alan var. Korunmaya muhtaç gençlere hizmet veren alan var. Yaşlılara hizmet veren alan var. Evlat edinme hizmeti veren bir alan var. Güçsüz ailelere sosyal destek denilen ayni veya nakdi yapan birimler var. Yani oldukça kapsamlı. 

Sedat ÜNLÜ : Burada bakımını yaptığınız kişler 24 saatini nasıl geçiriyorlar, sosyal etkinlikleriniz oluyor mu?

Kemal TİMUR : Sosyal Etkinlikler Onların Engellerinin Stabil Tutulması İçin Önemli

Şimdi mevsim yaza doğru geldiği için hafta persolimizin gözetiminde en az iki kere denize gidilir. Yine kafeye gidebilirler, orada zaman geçirebilirler. Vasilerinin izni olursa çarşıya çıkışlar için günlük program yaparız. Biliyorsunuz ruhsal engelliler kanuni haklarını kullanma haklarına sahip olmdıkları için onlara mahkemelerce vasi tayin edilir. Ayrıca kuruluşumuzun içinde  bilardo turnuvası düzenliyoruz, tavla turnuvası düzenliyoruz. Arzu eden okey oynayabiliyor. Yani kendi mahallemizde klasik olarak ne yapabiliyorsak onları burda da yapmaya çalışıyoruz. Amacımız  mümkün oluğunca onların sosyal yaşantılarını renklendirmek ve çeşitlendirmek. Bu amaç için burada varız.    Bir anlamda onların engellerinin stabil tutulabilmesinin yollarından biri de bu.

Kemal TİMUR : Evde 24 Saati Nasıl Geçiriyorlarsa Burda da Durum Pek Farkı Değil

Bunun yanısıra hastanelerce planlanmış, reçetelenmiş tedaviler de  uygulanıyor. Tabi sosyal etkinliklerimiz çok oluyor. Dışarıdan ziyaretçilerimiz gelir. Biz gideriz, yürüyüş yaparlar. Aşağıda belediyenin yaptırdığı çok güzel bir park ve spor alanı var. Oraya spor yapmaya giderler yani. Bizde tabi ufak tefek kısıtlamalar olmakla birlikte evinizdeki bir kişi 24 saatini nasıl geçiriyorsa bizde de aynı şekilde yaşamlarını devam ettiriyorlar.

Kemal TİMUR : Burada Özel Eğitim Almış İnsanların Bulunduğu Bir Ev Kiralamış Oluyorsunuz

Zaten yönetmelik gereği mevcut hakları var. Burdaki insanlar, bir bayramda, bir düğünde ya da herhangi bir etkinlik olduğunda  evlerine giderler. Birkaç gün orada kalbilirler. Ben bakımevini tanımlarken şöyle diyorum. Engellimize içinde özel eğitim almış bakıcısı, özel eğitim almış psikoloğu, sosyal hizmet uzmanı, özel olarak eğitim almış hemşiresi bulunan bir ev kiralamışsınız gibidir diyorum. Bakım evini düşünürken bu şekilde düşüneceksiniz. Tabi baktığımız engellilerin içinde hiçbir şekilde toplum içine tek başına çıkamyacak durumda olanları da var. Onlar tamamen personel gözetiminde bu faliyetleri yapıyorlar.

Sedat ÜNLÜ : Az önce sosyal hizmetler tanımının kapsamının geniş olduğundan bahsettiniz. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın bu sosyal hizmet tanımının kapsam genişliği ile alakalı nasıl faaliyetleri oldu?  Dünden bugüne neler değişti?

Kemal TİMUR : Sosyal Hizmetlerin Felsefesinde  Kişinin Kendi Yerinden Hizmeti Yürütmek Vardır

Ben uzun zamandır devlet ile sadece bakım merkezleri anlamında  bir bağlantım olduğu için bu soruyu çok detaylı cevaplandırabilme durumunda değilim. Ancak sosyal hizmetler felsefesi içinde bir hizmet verileceği zaman en son basamak olan çaresizlik basamağı olması lazım. Yurt yuva gibi toplu yaşanan sistemi bakanlık terkediyor. Çünkü sosyal hizmetin felsefesinde  birincil anlamda müracaatcının bulunduğu noktadan hizmeti yürütmeye başlamak vardır. Bu anlamda yurt sisteminden ev sistemine geçiş olumlu bir gelişmedir. Çocuk ve gençlik evleri açılmasının gayet güzel ve olumlu olduğunu düşünüyorum. Yaşlıların belirli saatlerde evlerinde bakıma alınması da keza olumlu bir gelişme.

Kemal TİMUR : Sosyal Hayatın İçinden Hizmet Modelleri Üretilmesi Bence Yararlı

Şimdi biliyorsunuz bu tür hizmetlere belediyeler de başladı.  Şöyle düşünün aşlı bir insansınız. Herhangi bir engeliniz yok. Sizi evinizden alıp kentin öbür ucundaki bir huzurevine koyuyorum. Sizin bir alışkanlığınız var. Evinizden çıktığınız zaman önünden geçtiğiniz bir bakkal var, merhaba dediğiniz bir manav var,oturduğunuz bir kahve var. O insanı sosyla çevresinden de koparmış oluyorsunuz. Bu anlamda daha dar kapsamlı ve daha çok sosyal hayatın içinde olan hizmet modellerinin üretilmesi bence yararlı.

Sedat ÜNLÜ : Huzurevlerinin ya da sizin gibi engelli bakım merkezlerinin medyada genellikle olumsuz yansımalarını görüyoruz. Siz buraların hep olumsuz bir imajla anılması hakkında ne düşünüyorsunuz?

Kemal TİMUR : Medyadaki Olumsuz İmaj Vurgulayıcı Başlık Tercihi İle İlgili

Sizin dediğiniz tamamen vurgulayıcı başlıkla alakalı bir konu. Köpek insanı ısırırsa haber olmaz ama insan köpeği ısırırsa haber olur mantığı içinde  bu tür haberler görürüz.  “yaşlıları sevindirdik” gibi bir başlık görürsünüz. Tabi ki ziyaret edilmek herkesin hoşuna gider.

Sedat ÜNLÜ : Bu başlıklardan dolayı sanki orada insanlar bir köşede mutsuz yalnız bir şekilde yaşıyorlarmış da yılda böyle bir iki defa mutlu oluyorlarmış gibi bir tablo çıkıyor.

Kemal TİMUR : Kötü Birşey Yazmazsak Kimse Bizi Okumaz Diye Düşünülüyor

Öyle değil. Türkiye’de çok başarılı kurumlar var. Bu algıyı yıkan birçok habere konu olmuş birçok huzurevi var. Ama dediğim gibi bakış açınıza bağlı. Neyi çarpıcı yapmaya çalıştığınıza bağlı. Orada şöyle bir algı ve niyet seziyorum ben orada. “Kötü birşey yazmazsak kimse bizi okumaz.”

Kemal TİMUR : Bu Toplumun İyi Şeyleri Okumaya Daha Çok İhtiyacı Var

Bu toplumun iyi şeyleri okumaya daha çok ihtiyacı var. Hava güneşliyken haber olmaz. Fırtınalı ise bu haberdir fakat havanın güneşli olduğunu okuyup mutlu olmak isteyen milyonlarca insanın olduğunu düşünüyorum. Tabi ki iyi şeyler kötü örneklerden daha çok öne çıkarsa, o kötü örnek dediğimiz işletmelerde kendilerini o iyi örneklerin olduğu işletmelerin seviyesine çıkarma zorunda olur. Tabi ki kötü uygulamalar varsa bunlar gösterilsin işini iyi yapmayan varsa “Sen işini iyi yapmıyorsun” densin. Bunu savunmuyorum ama kötü örnekler kadar iyi örneklerin de olduğunu ve daha çok olduğunu da unutmamak ve kamuoyu ile paylaşmak gerekliliğini vurgulamak istiyorum.

Kemal TİMUR : Şu Anda Bu Kurumlar İçin İSO  9001 2015 Kalite Belgesi Zorunluluğu Var

Şu anda Türkiye’deki bütün engelli bakımevleri İSO 90001 2015 Kalite Belgesi’ni almak zorunda. Biz de onun hazırlıkları içerisindeyiz. Bu da size çeşitli standartlar dayatıyor. Bu da kaliteyi adım adım yükseltmenin bir vesilesi oluyor. Bu anlamda diyebilirim ki 20-30 sene öncesine baktığımızda sosyal hizmetler alanında çok olumlu gelişmelerin yaşandığını söyleyebiliriz.

Kemal TİMUR : Basın Olumlu Bir Olayla Çok İlgili Değil Gibi

Burda sorun dediğim gibi nereden bakmak istediğinizle ilgili bir durum. Basın olumlu bir olay olduğunda bununla pek ilgili değil maalesef. Bunun için sizlerin desteği ve yaklaşımı önemli. Mesela geçenlerde engellilerimiz bir konser etkinliğine katıldılar. Ve son derece mutlu döndüklerini gördük. Bu haber olmadı tabi ki!

Devam Edecek...

Röportaj : Sedat ÜNLÜ